Cuốn sách là tập hợp các phương pháp bào chế cho từng vị thuốc. Trong bài viết này xin giới thiệu tới các bạn cuốn Phương pháp chế biến thuốc cổ truyền pdf.
- Xem thêm: Phương tễ học Hoàng Duy Tân pdf
Mục Lục
Phương pháp chế biến thuốc cổ truyền pdf
| Tên sách | Phương pháp chế biến thuốc cổ truyền |
| Tác giả | PGS. TS Phạm Xuân Sinh. |
| NXB | Y học |
| Định dạng | |
| Giá bán | MIỄN PHÍ ( Dowload ở cuối trang) |
Trích cách Chế Phụ Tử trong sách
Phụ tử : Radix Aconiti praeparatus
Là sản phẩm có tên là Bạch phụ hay Hắc phụ, được chế từ rễ củ con của cây Ô đầu – Aconitum fortunei Hemsl. Họ Mao lương – Ranunculaceae.
1. Chế diêm phụ
| Sinh phụ tử | 10kg |
| MgCl2 | 4kg |
| Muối ăn | 3kg |
| Nước vừa đủ |
Trước hết đem ngâm sinh phụ tử với hỗn dịch trên khoảng 10 ngày. Sau đó cứ ngày vớt ra phơi đêm lại ngâm. Làm như vậy khoảng 5-6 lần, tới khi ngoài vỏ củ kết tinh một lớp muối trắng; đồng thời khi đó muối cũng đủ ngấm tới ruột cả.
Đem phơi khô ta được vị thuốc là diêm phụ (tức là diêm phụ muối). Từ sản phẩm này có thể chế thành Bạch phụ và Hắc phụ, là những sản phẩm dùng để uống.
2. Chế bạch phụ
Đem diêm phụ rửa sạch lớp muối bám ở vỏ, luộc chín. Bóc bỏ vỏ; thái phiến dầy 1-3mm theo chiều dọc của củ. Sau đó đem rửa bằng nước lã nhiều lần đến hết vị tê; đồ 30 phút. Phơi khô.
3. Hắc phụ chế
Cũng tiến hành như trên; nhưng khi luộc chín thì không cần bóc vỏ; thái phiến dầy 1-3mm theo chiều dọc củ. Đem phiến ngâm vào hỗn dịch nói trên 3-4 ngày. Vớt ra, rửa sạch, phơi khô. Tiếp đó đem phiến này tầm vào dầu hạt cải, dịch nước đường phèn. Ủ 30 phút – 1 giờ cho ngấm hết. Sao tới khi mặt phiến ngả mầu nâu đen.
Lại đem rửa đến hết vị tê; Phơi hay sấy khô
Trường hợp không có diêm phụ; muốn có sản phẩm bạch phụ hoặc hắc phụ thì đem sinh phụ tử ngâm vào hỗn dịch muối trên 3-5 ngày. Vớt ra rửa sạch; rồi tiến hành theo các cách nói trên.
Cũng có thể lấy diêm phụ rửa sạch muối, bỏ vỏ thái lát, ngâm nước 24 giờ, rửa sạch phơi khô. Sau đó có thể trích với đồng tiện hoặc nước cam thảo hoặc nước gừng
4. Chế diêm phụ với đậu đen
| Diêm phụ | 10kg |
| Đậu đen rang thơm | 3kg |
Trước hết phụ tử muối ngâm nước 1 ngày; rửa sạch. Ngâm vào nước vo gạo 2 ngày; rửa sạch; bóc bỏ vỏ ngoài; thái phiến dọc củ dầy 1-3mm. Lại tiếp tục ngâm nước tới khi trong. Đổ ra, cho đậu cùng với phụ tử phiến nấu 2 giờ đến khi mặt phiến ngả mẫu thẫm. Đổ ra phơi sấy khô.
5. Chế phụ tử với sinh khương, cam thảo
| Sinh phụ tử | 10kg |
| Sinh khương | 1kg |
| Cam thảo | 0,5kg |
Trước tiện ngâm sinh phụ tử với đồng tiện 12 giờ. Rửa sạch, tiếp đó ngâm 7 ngày với nước lã; mỗi ngày thay nước ba lần. Đổ ra, cùng chưng với nước sinh khương và cam thảo tới chín. Đổ ra, ủ 1 ngày, thái phiến dầy 1-3mm. Phơi hoặc sấy khô (cần kiểm tra xem đã hết vị tê chưa).
– Ngoài các phương pháp giới thiệu trên, phụ tử còn được chế biến theo nhiều cách khác như:
Phụ tử nấu với sinh khương, cam thảo, phèn chua.
Phụ tử nấu với cam thảo, tạo giác.
Phụ tử nấu với đậu đen, cam thảo,
Phụ tử nấu với cam thảo, kim ngân hoa, đậu đen.
Tuy vậy dù chế theo cách nào cũng phải đảm bảo độ an toàn tuyệt đối cho vị thuốc.
Vì đây là một vị thuốc có độc tính cao, do chất ancoloid
aconitin gây ra; chính vì vậy việc kiểm tra chế phẩm, người ta thường lấy cảm giác nhấm hết vị tế là được.
* Công dụng: Là vị thuốc ôn trung, hồi dương cứu nghịch. Phụ tử được dùng trong các trường hợp chân dương suy giảm tâm dương hư, thận dương hư, chân tay quyết lạnh, bụng sôi tiết tả, người có cảm giác lạnh đau lưng gối. Hoặc chứng thoát dương do trúng hàn, thân thể lạnh toát, huyết áp tụt, tim suy; bất tỉnh. Chính vì thế mà phụ tử, được xếp vào 1 trong 4 thứ thuốc đầu vị của đông y: Sâm nhung, Quế – Phụ.