Bài thuốc Thanh tâm liên tử ẩm

Bài thuốc thanh tâm liên tử ẩm – Xuất xứ Hoà tễ cục phương – Tác dụng: ích khí âm, thanh Tâm hoả, chỉ lâm trọc. 

1. Thành phần bài thuốc – Tác dụng chủ trị

Cách dùng: Tán bột, mỗi lần dùng 12g, sắc với 1.5 chén nước, còn 8 phân, bỏ bã, để nguội, uống lúc đói bụng, trước bữa ăn. Sốt, thêm Sài hồ, Bạc hà sắc uống.

Tác dụng: ích khí âm, thanh Tâm hoả, chỉ lâm trọc. 

Chủ trị: Trị Tâm hoả bốc lên, Thận âm không đủ, miệng lưỡi khô ráo, di tinh, lâm trọc, lao động nặng thì phát bệnh, nhiệt ở phần dinh huyết, huyết băng, đái hạ, phiền táo, phát nóng.

2. Phân tích bài thuốc – Trích dẫn y văn

Phân tích bài thuốc 

Trong bài dùng Thạch liên tử thanh Tâm hoả, giao Tâm Thận; Địa cốt bì, Hoàng cầm, kiện âm, trừ hư nhiệt; Phục linh, Xa tiền tử phân lợi thấp nhiệt; Mạch môn đông thanh Tâm dưỡng âm; thêm Nhân sâm, Hoàng kỳ, Cam thảo, để ích khí phù trợ chính khí. Các vị thuốc dùng chung có tác dụng ích khí âm, thanh Tâm nhiệt, giao thông Tâm Thận, chỉ lâm trọc.

Trích dẫn y văn

Chứng lâm trọc phán nhiều là do thấp nhiệt gây ra. Chủ trị của bài này là do lo nghĩ lao tâm, tâm huyết không đủ lực, hỏa bốc lên không giao thông với thận được, nhân đó mà sinh ra di tinh, lâm trọc. Lao động nặng thì phát ra, điều này cho thấy bệnh tình trắc trỏ, chính khí đã hư. Tâm hoả bốc lên, thì Phế kim bị khắc phạt gây ra miệng khô, cổ ráo, hoặc do hư hoả quấy động dinh huyết, sinh ra đái hạ, băng lậu. Phiền táo phát nóng cũng là âm khí không đủ, dương khí phù việt ra ngoài gây ra. Tổng hợp lại, xem xét bệnh cơ vể chứng của bài này, là dấu hiệu khí âm không đủ, tâm thận không giao nhau, hư hoả động ở trong, bàng quang lại có thấp nhiệt, cho nên thành phần của bài này, là chiếu cố cả hư thực, chu đáo cả mọi mặt, có thể làm cho khí âm hồi phục, tâm hoả dịu yên, tâm thận thông với nhau, thấp nhiệt được thông lợi, thì các chứng trạng kể trên sẽ dần dần tự khỏi (Thượng Hải phương tễ học).

3. Bài ca Thanh tâm liên tử ẩm

Xem thêm: 

• Bài thuốc Đạo xích tán
• Bài thuốc Long đởm tả can thang