Mệt mỏi có nên dùng thuốc bổ không? Mệt mỏi là sự suy giảm khả năng lao động do làm việc trí óc hoặc thể lực quá sức dẫn đến không phản ứng kịp, giảm khả năng vận động và phối hợp; tăng tỷ lệ sai sót trong công việc. Cảm thấy kiệt sức và mệt mỏi. Trong một xã hội công nghiệp và thương mại bận rộn, tôi tin rằng cảm giác này là một rắc rối chung của nhiều người.
Có ba loại mệt mỏi
1. Mệt mỏi sinh lý: Cho dù là mệt mỏi sau khi làm việc thể chất hay trí óc, đó là một phản ứng sinh lý bình thường và có thể được cải thiện bằng cách nghỉ ngơi.
2. Mệt mỏi do tâm lý: Do tâm lý chán nản, tức giận, phiền muộn, lo âu. Tâm lý mất cân bằng lâu ngày dẫn đến tình trạng mệt mỏi tiềm ẩn, mệt mỏi sẽ chỉ biến mất khi yếu tố tâm lý được loại bỏ.
3. Mệt mỏi bệnh lý: Bao gồm các rối loạn về thể chất hoặc tinh thần, sẽ dẫn đến tình trạng mệt mỏi do tinh, khí và thần của con người bị hao hụt quá nhiều. Dù là loại mệt mỏi nào, nếu lâu ngày không được đào thải, nó sẽ tích tụ lại. Thậm chí trở thành “bệnh do làm việc quá sức”, sinh ra nhiều bệnh khác nhau, thậm chí có thể tử vong do làm việc quá sức.
Theo nghiên cứu, trong não người có một đồng hồ sinh học, sử dụng cường độ ánh sáng để thực hiện hệ tuần hoàn sinh lý giấc ngủ của con người. Có thể điều khiển cơ chế làm việc và nghỉ ngơi ngày đêm của cơ thể con người, chủ yếu là giấc ngủ, thân nhiệt và tiết hormone. Nói chung, khoảng thời gian vàng của giấc ngủ là từ khoảng mười giờ đêm đến khoảng bảy giờ sáng. Vì vậy, “làm việc lúc mặt trời mọc và nghỉ ngơi khi mặt trời lặn” là trạng thái bình thường của con người hòa hợp với vũ trụ, đảo lộn ngày đêm hoặc làm việc suốt ngày đêm là trái với tự nhiên.
Mệt mỏi loạn thuốc bổ – Cẩn thận bị lỗ to。(Ảnh：Adobe Stock）
Công việc quá tải, làm việc nhiều giờ, cuộc sống căng thẳng, stress quá mức dễ dẫn đến rối loạn miễn dịch và nội tiết. Căng thẳng, lo âu kéo dài sẽ kích thích hệ thần kinh giao cảm và tuyến thượng thận làm tăng cung lượng tim và co bóp động mạch, sau đó dẫn đến rối loạn thành mạch và rối loạn đông máu. Nếu cộng với rối loạn mỡ máu, huyết áp không ổn định và các yếu tố khác sẽ gây xuất huyết não và nhồi máu cơ tim đột ngột, thậm chí đột tử. Vì vậy, dù bận rộn đến đâu, bạn cũng đừng lơ là với sức khỏe của mình.
Trong y học cổ truyền, ngũ tạng là một tổng thể, theo bệnh lý sẽ ảnh hưởng lẫn nhau, bệnh lý thường phức tạp. Đặc biệt đối với những bệnh nhân lao động quá sức, do hao mòn lâu ngày nên khó thấy được bệnh. Có thể xảy ra bệnh về tạng phủ, hoặc thiếu cả khí lẫn huyết, hoặc thiếu cả âm và dương, thậm chí có thể mắc bệnh của ngũ tạng và thiếu cả khí lẫn huyết.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng, nhiều người nghiện đồ cay, đồ chiên rán, dưa, hoa quả nên trong cơ thể sinh ra một lượng “thấp nhiệt” nhất định. Vì vậy, những người thức khuya lâu, tinh thần và thể lực kiệt quệ, do tiêu hao quá nhiều, cơ thể họ sẽ thực sự trở thành “hư”. Thế nhưng, khó tránh khỏi rắc rối trong việc khiến “hư hỏa” bốc cao. Nếu bạn nghe theo lời đồn hoặc tự cho mình là thông minh dùng các loại bổ dược như: Đương quy; Hoàng kì; Nhân Sâm; Hồng táo hoặc Tứ vật thang; Bát trân thang, Thập đại bổ thang; Bổ trung ích khí thang; Quy lộc nhị tiên giao. Thì chẳng khác nào đổ thêm dầu vào lửa, lợi bất cập hại, gây ra tổn thương lớn với cơ thể
Làm việc quá sức sinh ra cảm giác khó chịu, ngoài việc tìm đến bác sĩ điều trị thì thay đổi thói quen sống và nghỉ ngơi chính là cách chữa bệnh. Theo quan điểm của y học cổ truyền, bạn phải đi ngủ trước lúc 11 giờ đêm tới 3 giờ sáng. Vì thời gian này là khí huyết cảu Can Đởm lưu thông. Từ năm giờ đến bảy giờ, dương khí vượng, tốt nhất nên dậy vào thời điểm này, đi vệ sinh sau khi vận động nhẹ để phân ra ngoài, vì đây là lúc khí huyết của kinh Đại tràng lưu thông. Thúc đẩy nhu động ruột và đại tiện, có lợi cho cơ thể con người, trao đổi chất.
Vì vậy, hãy tận dụng tốt thời gian để điều hòa âm dương của cơ thể và thế giới bên ngoài là cách tốt nhất để giữ gìn sức khỏe và chữa bệnh.
Tác giả: Diệp Huệ Xương: Phó giáo sư Đại học Trung y; chủ nhiệm phòng khám Y học Cổ truyền Diệp Huệ Xương ở Đài Trung, Đài Loan.
Link gốc: 疲劳乱吃补 当心愈补愈大洞(组图)
Xem thêm: